21/06/2021

Khám nội tiết cần xét nghiệm những gì?

Nội tiết là các tuyến quan trọng trong cơ thể con người. Rối loạn nội tiết gồm cường hoặc suy chức năng đều gây nguy hiểm cho người bệnh. Dù là nam hay nữ cũng nên đi khám nội tiết định kỳ để sớm phát hiện và điều trị, tránh dẫn đến biến chứng khó lường.

Khám nội tiết cần xét nghiệm những gì?

Xét nghiệm nội tiết bao gồm những xét nghiệm nhỏ, mục tiêu để đánh giá sức khỏe sinh sản, đời sống tình dục, khả năng sinh con. Ở nữ giới sẽ kiểm tra hoạt động và khả năng dự trữ noãn ở buồng trứng. Từ đó đánh giá được rối loạn nội tiết, nguy cơ vô sinh, chức năng sinh sản để điều chỉnh phù hợp.

Với nam giới, hệ nội tiết sinh dục gồm nhiều chất, chủ yếu xét nghiệm và đánh giá 4 loại là Testosterone, FSH, LH và Androgen. Đây là 4 chất có vai trò điều hòa, đảm bảo hoạt động của hệ hạ đồi - tuyến yên - tinh hoàn, giúp quá trình sinh tinh diễn ra bình thường. Sự tăng, giảm bất thường các nội tiết tố trên cảnh báo nguy cơ rối loạn sinh tinh, thụ thai kém. Vì thế, xét nghiệm nội tiết nam dựa trên các chỉ số nội tiết tố để đánh giá chính xác sức khỏe nam giới.

Xét nghiệm nội tiết tố nữ

Phụ nữ được khuyến cáo nên làm xét nghiệm nội tiết tố định kỳ, ít nhất 2 năm/lần để kiểm tra khả năng sinh sản cũng như hoạt động của các cơ quan chức năng trong cơ thể. Đặc biệt, những phụ nữ bị mang thai khó, rối loạn kinh nguyệt, hay từng thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm,… bắt buộc khám và xét nghiệm nội tiết thường xuyên.

Phụ nữ nghi ngờ có vấn đề về khả năng sinh sản, bị hiếm muộn, sảy thai nhiều lần,… cũng cần làm các xét nghiệm nội tiết tố để đánh giá.

Khác với nam giới, xét nghiệm nội tiết nữ nhằm đánh giá khả năng dự trữ noãn, hoạt động của buồng trứng, theo dõi sự phát triển của nang noãn, chu kỳ rụng trứng. Đặc biệt, bác sĩ có thể biết được chỉ số hormone sinh sản, đánh giá nguy cơ vô sinh do vấn đề về dự trữ buồng trứng và can thiệp rụng trứng.

Các xét nghiệm nội tiết nữ bao gồm:

Xét nghiệm Estrogen

Estrogen hay Estradiol (E2) là hormone sinh dục nữ đặc biệt quan trọng, điều tiết quá trình sản xuất trong buồng trứng. Các nang trứng là nguồn tiết estrogen để kích hoạt chu kỳ sinh sản. Do đó, xét nghiệm đo Estrogen cũng thường làm vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của kỳ kinh nguyệt

Xét nghiệm Progesterone

Xét nghiệm Progesterone sử dụng để đánh giá phụ nữ gặp vấn đề kinh nguyệt hoặc mang thai, giúp bác sĩ có thể biết được có bất thường về rụng trứng. Biết được khả năng rụng trứng hay nguyên nhân mang thai, phụ nữ có thể lựa chọn điều trị khắc phục. Ngoài ra, nếu thai phụ bị nghi ngờ mang thai ngoài tử cung, hoặc nguy cơ sảy thai, thai nhi phát triển không bình thường, xét nghiệm Progesterone cũng được chỉ định.

Xét nghiệm Testosterone

Nồng độ Testosterone quá cao hay quá thấp đều ảnh hưởng đến sức khỏe ở cả nam giới và nữ giới. Với nữ giới, xét nghiệm Testosterone được dùng để chẩn đoán, tìm nguyên nhân gây ra tình trạng: vô sinh, giảm ham muốn tình dục, kinh nguyệt không đều, tăng trưởng lông và các đặc điểm nam tính bất thường ở phụ nữ.

Xét nghiệm Prolactin

Prolactin là hormon giữ vai trò duy trì khả năng sinh sản với tác dụng ức chế hormone sinh sản kích thích nang FSH và hormone bài tiết GnRH. 2 hormone này đều giữ vai trò kích hoạt sự rụng trứng, đảm bảo trứng hình thành và trưởng thành. Nếu hàm lượng hormone Prolactin cao sẽ dẫn đến nguy cơ vô sinh do rối loạn rụng trứng.

Xét nghiệm AMH

Hormone AMH (Anti Müller Hormone) được các tế bào trong nang buồng trứng sản xuất. Đây là một kích thích tố, ảnh hưởng đến khả năng dự trữ và cung cấp trứng của buồng trứng. Chỉ số AMH thấp cũng phản ánh nguy cơ vô sinh ở nữ giới.

Xét nghiệm FSH

Hormone FSH chịu trách nhiệm chính là kích thích sản xuất trứng. Nồng độ hormone này cao dẫn tới khả năng dự trữ buồng trứng thấp, gây hội chứng buồng trứng đa nang.

Xét nghiệm LH

Xét nghiệm hormone LH cần thực hiện vào ngày thứ 2 - 3 của chu kỳ kinh nguyệt. Đây là một trong những hormone nội tiết tố quan trọng nhất của quá trình sinh sản. Nồng độ LH bất thường sẽ tác động đến quá trình rụng trứng, gây rối loạn kinh nguyên, tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, vô sinh,…

Xét nghiệm nội tiết tố nam

Xét nghiệm Testosterone

Testosterone là một hormone đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe sinh sản và tình dục ở nam giới như: kích thích ham muốn, tăng khoái cảm,… Xét nghiệm Testosterone khá đơn giản, thực hiện giống như xét nghiệm máu thông thường, nhưng thường làm vào buổi sáng khi lượng hormone cao nhất.

Trước khi xét nghiệm, nam giới cần ngưng uống bất cứ loại thuốc điều trị nào có thể ảnh hưởng đến lượng Testosterone trong máu. Tùy theo triệu chứng, biểu hiện lâm sàng mà bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp thăm khám phù hợp. Xét nghiệm có thể thực hiện lại để đánh giá tình trạng hormone trong cơ thể chính xác hơn.

Kết quả xét nghiệm Testosterone:

Nồng độ Testosterone bình thường: khoảng từ 300 - 1000 ng/dl.
Nồng độ Testosterone thấp hơn mức bình thường: gây giảm hứng thú tình dục, mệt mỏi, vô sinh, rối loạn cương cứng dương vật, giảm năng lượng hoạt động,…

Xét nghiệm FSH

Xét nghiệm chỉ số này dùng để phân biệt giữa suy sinh dục có hoặc không kèm suy hạ đồi với cường hạ đồi. Tất cả nam giới không có tinh trùng, hoặc không tìm ra nguyên nhân của vấn đề suy sinh tinh đều cần thực hiện xét nghiệm FSH. Vẫn có trường hợp chỉ số FSH bình thường, nguyên nhân do sinh tinh bị ngưng trệ, không có tinh trùng trưởng thành.

Kết quả xét nghiệm FSH:

Chỉ số FSH bình thường: 2 - 12 mIU/ml
Chỉ số FSH cao: Tinh hoàn không đáp ứng tốt với kích thích do nội tiết hướng sinh dục tạo ra. Quá trình sinh tinh bị tổn thương nên tinh hoàn không sản xuất được tinh trùng
Chỉ số FSH thấp: là nguyên nhân gây suy hạ đồi, tuyến yên

Cùng với xét nghiệm LH, định lượng FSH giúp đánh giá chức năng tuyến sinh dục - trục dưới đồi ở nam giới, cụ thể để chẩn đoán: bệnh bẩm sinh với bất thường nhiễm sắc thể, tình trạng vô sinh, giảm chức năng sinh dục, rối loạn tuyến sinh dục, vùng dưới đồi, tuyến yên.

Xét nghiệm Estradiol

Estradiol là 1 hormone Estrogen có hoạt lực mạnh nhất, sản xuất tại tinh hoàn, tuyến thượng thận ở nam giới. Xét nghiệm Estradiol thường dùng để đánh giá khi bé gái hoặc trai có vấn đề về dậy thì.

Kết quả xét nghiệm Estradiol:

Chỉ số bình thường ở nam giới: 28 - 156 pmol/l.
Estradiol tăng hơn mức bình thường: dậy thì sớm ở trẻ, hoặc do tình trạng nữ hóa tuyến vú ở nam giới, rối loạn cương dương.
Estradiol giảm có thể do suy tuyến sinh dục hoặc dậy thì muộn.

Xét nghiệm Prolactin

Định lượng Prolactin cũng là xét nghiệm nội tiết quan trọng, nhằm định hướng chẩn đoán vấn đề bất thường tại hệ sinh dục. Kết hợp với các xét nghiệm khác, xét nghiệm Prolactin dùng để chẩn đoán nguyên nhân vô sinh, tình trạng vô tình, chứng vú to hay rối loạn cương dương ở nam giới.

Kết quả xét nghiệm Prolactin ở nam giới bình thường là 2 - 18 ng/ml. Nồng độ này không ổn định mà có thể thay đổi khác nhau ở từng giai đoạn, thời điểm.

Nồng độ Prolactin cao có thể do: rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, chứng vú to, hoặc các bệnh lý ngoài sinh dục như u tuyến yên, suy giáp, căng thẳng kéo dài,... Ngược lại, Prolactin thấp khi nam giới bị ít tinh trùng, tinh trùng suy nhược, giảm chức năng tình dục.

Các bệnh lý nội tiết

Thông qua kết quả xét nghiệm các chỉ số nội tiết, bác sĩ có thể đọc, kết hợp với các phương pháp khám lâm sàng để kết luận, chẩn đoán khách hàng có mắc những bệnh dưới đây hay không:

Bệnh lý do rối loạn cân bằng glucose máu

Bệnh đái tháo đường
Tiểu đường type 1
Tiểu đường type 2
Tiểu đường thai kỳ
Hạ đường huyết

Bệnh lý tuyến giáp

Bướu nhân, nang tuyến giáp
Cường giáp và suy giáp
Bệnh Basedow
Viêm tuyến giáp
Bệnh lý tuyến thượng thận:
Suy tuyến thượng thận
Hội chứng Conn
Hội chứng Cushing
U tủy thượng thận
Bệnh lý tuyến yên:
Suy tuyến yên
Đái tháo nhạt
Rối loạn mỡ máu

Thường xuyên khám xét nghiệm nội tiết định kỳ là cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện và điều trị bệnh lý nội tiết, tránh gây ra những biến chứng ảnh hưởng tới sức khỏe và đời sống người bệnh.

Với đội ngũ chuyên gia bác sĩ giỏi chuyên môn, y đức song hành, Bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn là một trong những địa chỉ đáng tin cậy để đăng ký khám bệnh lý về nội tiết.

Đặc biệt, khách hàng còn được thăm khám & tư vấn điều trị trực tiếp bởi BS. TTƯT Phạm Thị Hồng Hoa - Nguyên Trưởng khoa Nội tiết - Đái tháo đường, BV Bạch Mai, có hơn 40 năm kinh nghiệm khám & điều trị các bệnh lý Nội tiết nói chung và bệnh đái tháo đường nói riêng.