Giải đáp các câu hỏi khách hàng về u xơ tử cung - Phần 1

U xơ tử cung là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến ở phụ nữ. Vì thế, chủ đề về u xơ tử cung và công nghệ điều trị FUS MRI nhận được khá nhiều câu hỏi của khách hàng. Trong bài viết sau đây, chuyên gia của Bệnh viện Đa Khoa Bảo sơn 2 xin giải đáp các câu hỏi liên quan tới chủ đề này. PHẦN 1. Giải đáp các câu hỏi về dấu hiệu nhận biết u xơ tử cung

Câu hỏi 1: Nguyên nhân gây ra bệnh u xơ tử cung? Những ai có thể bị u xơ tử cung? Cháu chưa lập gia đình, cũng chưa từng quan hệ, nhưng lần đi khám phụ khoa gần đây thì phát hiện bị u xơ tử cung, tại sao lại như thế ạ? Cháu thấy người ta bảo bệnh này hay gặp ở phụ nữ sinh đẻ, thường từ 35 tuổi trở lên, có phải thế không ạ? Có phải u xơ sẽ khỏi khi bệnh nhân đến giai đoạn tiền mãn kinh không thưa bác sĩ?

Trả lời: 

Chào bạn!

U xơ tử cung là bệnh khối u lành tính tại tử cung. Nguyên nhân vì sao bị u xơ hiện nay y học chưa tìm thấy, chỉ biết rằng, u xơ tử cung có thể gặp ở lứa tuổi sinh sản, ngoài ra u còn xuất hiện ở những người có nồng độ estrogen cao, từ người có chồng hay chưa chồng, từ con gái đến phụ nữ. Bệnh u xơ tử cung chịu ảnh hưởng kích thích của nội tiết buồng trứng khi estrogen trong máu cao thường u sẽ to lên. Chính vì vậy, bước vào giai đoạn mãn kinh tức là nội tiết buồng trứng không hoạt động nữa thì khối u cũng không phát triển. Tuy nhiên, nếu ở tuổi mãn kinh mà khối u xơ vẫn to lên thì phải nghĩ đến các bệnh khác như ung thư.

Câu hỏi 2: Dấu hiệu, triệu chứng của bệnh u xơ tử cung? Cách phát hiện u xơ tử cung sớm? Cách phòng ngừa?

Trả lời:

U xơ tử cung là bệnh lành tính, triệu chứng của nó khác nhau theo mỗi ca bệnh, tùy thuộc vào vị trí của khối u trên tử cung. Thành phần tử cung theo tổ chức giải phẫu từ ngoài vào trong gồm thanh mạc, cơ, nội mạc,… Với hình thể tử cung giống như hình nón cụt, có hai góc còn gọi là hai sừng tử cung, hai sừng này nối thông với vòi trứng đi đến buồng trứng. Khi vị trí khối u nằm trong lòng tử cung dưới niêm mạc sẽ gây cho bệnh nhân tình trạng rong kinh, băng kinh, và sẩy thai hoặc đẻ non nếu có thai, nặng nề hơn có thể gây vô sinh. Khi khối u phát triển về mặt sau có thể gây cho bệnh nhân tình trạng đau lưng. Nếu u phát triển ở mặt trước tử cung, người bệnh có thể sờ thấy khối u trên thành bụng. Đôi khi, u cũng không gây ra triệu chứng gì, mà người bệnh chỉ tình cờ được phát hiện sau khi đi khám phụ khoa, hoặc siêu âm. Cách phát hiện u tốt nhất là chị em nên đi khám phụ khoa định kỳ. Vì nguyên nhân của bệnh chưa rõ ràng nên lời khuyên cho người bệnh là hãy biết chấp nhận những gì đang diễn ra với mình, sống hoà hợp với thiên nhiên, biết giải tỏa stress, sinh hoạt, lao động khoa học.

Câu hỏi 3: Triệu chứng của bệnh u xơ tử cung dễ gây nhầm lẫn với tình trạng có thai - vì cả hai trường hợp bụng cũng to ra, kèm với mất kinh; đồng thời cũng dễ nhầm với tình trạng rối loạn kinh nguyệt; bệnh ở đường tiêu, đường tiểu; hay có thể nhầm với khối u buồng trứng. Vậy làm sao để biết chính xác là mình có bị u xơ tử cung hay không? Khi người bệnh có thể sờ thấy u ở vùng bụng thì có phải khối u đã lớn rồi hay không?

Trả lời:

Đứng trước ca bệnh u xơ tử cung ta sẽ phải loại trừ với các tình huống :

1 . Bệnh nhân có thể có thai: Ở bệnh nhân có thai bao giờ cũng có tình trạng mất kinh kèm theo các biểu hiện của thai nghén. Khám sẽ thấy tử cung to hơn bình thường nhưng mềm, xét nghiệm sẽ có sự xuất hiện của HCG trong nước tiểu, bêta HCG trong máu, siêu âm sẽ có túi phôi trong tử cung.

2 . Các khối u khác không phải của u xơ tử cung, ta sẽ gặp các khối u thuộc buồng trứng, u của các cơ quan khác nằm trong tiểu khung như u buồng trứng, u đại tràng, trực tràng,... Cách để phân biệt là nhờ sự hỗ trợ của chẩn đoán hình ảnh, siêu âm, cộng hưởng từ mới có thể biết chính xác. Đương nhiên khi khối u to bệnh nhân có thể sờ thấy nó trên thành bụng.

3 . Rối loạn kinh nguyệt có nhiều nguyên nhân gây ra nó, u xơ có thể gấy ra rối loạn kinh nguyệt chứ không phải là cứ tất cả rối loạn kinh nguyệt đều là do u xơ tử cung, ta sẽ phân biệt được nhờ thăm khám lâm sàng và siêu âm bụng hoặc siêu âm qua đầu dò âm đạo.

Câu hỏi 4: Bác sĩ cho tôi hỏi, u xơ tử cung thường ở những vị trí nào của tử cung, và mức độ bệnh của mỗi vị trí có khác nhau không? Bác sĩ có thể cho tôi hỏi, kích thước của u xơ có tác động như thế nào đến quá trình hành kinh, những cơn đau bụng của người bệnh?

Trả lời:

U xơ có thể ở bất kỳ vị trí nào của của tử cung. Khi có u tử cung to hơn bình thường có thể nặng từ vài trăm gam đến hàng kg (bình thường tử cung chỉ khoảng 50g), u nằm dưới thanh mạc không có biểu hiện, triệu chứng nhưng nếu u nằm dưới niêm mạc tử cung, người bệnh sẽ có tình trạng rong kinh kéo dài, đa kinh, đau bụng kinh. Trường hợp thông thường phải dùng thuốc giảm đau, có một số trường hợp bệnh nhân bị thiếu máu hoặc phải can thiệp phẫu thuật cấp cứu. Khi khối u phát triển lớn có thể  gây chèn ép làm rối loạn tiểu tiện hoặc gây đau lưng, tê chân. U xơ tử cung cũng là một trong những thủ phạm gây vô sinh, sẩy thai, đẻ non, rối loạn chuyển dạ, băng huyết sau sinh.

Câu hỏi 5: U xơ tử cung với đa nhân xơ tử cung có giống nhau không vậy ạ? Tôi mới đi khám ở Bệnh viện và được Bác sĩ chẩn đoán bị xơ hóa tử cung. Tôi muốn hỏi là xơ hóa tử cung và u xơ tử cung khác nhau như thế nào? Và có ảnh hưởng đến khả năng mang thai và sinh con hay không?

Trả lời:

Chào bạn, bản chất của u xơ tử cung và đa nhân xơ tử cung, tử cung xơ hoá không khác nhau, nhưng nó khác nhau về sự thể hiện trên thực thể tử cung. Khi khối u lớn có thể thăm khám và xác định được kích thước làm thay đổi hình dạng tử cung thì người ta gọi là u, khi kích thước u nhỏ và có nhiều trong tử cung ta gọi là đa nhân xơ, khi tử cung mất đi sự mềm mại vốn có của nó, thay vào đó là cảm giác rắn chắc nhưng kích thước tử cung không thay đổi lúc đó ta gọi là tử cung xơ hoá. Tử cung xơ hoá và u xơ tử cung đều ảnh hưởng đến quá trình mang thai và sinh con. Bạn hãy hình dung tử cung bình thường có thể ví như một chiếc nệm bông mềm mại, thai nhi sẽ sống và phát triển ở trong đó 285 ngày. Ở đó, thai nhi được tiếp nhận các nguồn dinh dưỡng và oxy thông qua bánh rau của mẹ. Khi tử cung xơ hoá, vấn đề dinh dưỡng cho thai nhi không đáp ứng được. Khi tử cung có u, u có thể chiếm chỗ và đẩy thai nhi ra ngoài mà thực tế trên lâm sàng người ta đã gặp tình trạng sẩy thai liên tiếp vì u xơ hoặc vô sinh vì u xơ.

Câu hỏi 6: U xơ tử cung có phải là nguyên nhân gây ra sẩy thai và sinh non không thưa bác sĩ? U xơ ở những vị trí nào thì khó thụ thai, và gây nguy hiểm cho bệnh nhân trong giai đoạn mang thai? Tâm lý lo lắng, bi quan có ảnh hưởng gì đến khả năng mang thai và sựphát triển của u xơ không?

Trả lời:

Sẩy thai và sinh non có nhiều nguyên nhân gây ra, u xơ tử cung là một trong những nguyên nhân đó. Đặc biệt, khi u xơ nằm dưới niêm mạc hoặc u phát triển vào trong lòng tử cung nó không những gây ra tình trạng sẩy thai liên tiếp mà còn gây ra đẻ non, thậm chí những cuộc chuyến dạ đẻ non còn có thể bị rối loạn vì không làm cho cổ tử cung mở hết và đẩy thai ra. Bởi vậy, khi gặp trường hợp chuyển dạ đẻ mà biết trước bệnh nhân có u xơ, bác sĩ sẽ chủ động kết thúc chuyển dạ bằng mổ đẻ. Vì, cho dù có đẻ được thì bệnh nhân phải đối mặt với băng huyết sau đẻ vì tử cung không co được. Khi mang thai, u xơ cũng phát triển nhanh hơn bình thường do ảnh hưởng nội tiết của thai kỳ. Người phụ nữ mang thai rất cần có được tâm trạng thoải mái, tránh lo lắng vì u xơ, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Lời khuyên của bác sĩ là: các chị em nên kiểm tra sức khỏe tiền sản trước khi có thai. Nếu bạn có u xơ mang thai, bạn cần được sự giúp đỡ của bác sĩ thường xuyên hơn.

Câu hỏi số 7: Càng ngày càng thấy có nhiều phụ nữ bị bệnh u xơ tử cung, phải chăng là do tác động của môi trường sống? Vậy bệnh này có nguy hiểm không?

Trả lời:

U xơ tử cung là bệnh khối u lành tính tại tử cung, người ta không tìm thấy nguyên nhân của bệnh song hay gặp bệnh lý này ở những người có tình trạng cường ơstrogen, những nữ tu, sơ, những người đẻ nhiều, những người béo. Tỷ lệ u xơ theo ước tính chiếm khoảng 25% ở phụ nữ từ tuổi trên 30 và tỉ lệ này càng tăng theo độ tuổi 45-50. Sở dĩ ngày nay ta thấy bệnh lý này xuất hiện nhiều hơn bởi nhờ được sự tiến bộ của y học, kỹ thuật siêu  âm chẩn đoán đã cho phép xác định được tình trạng u xơ rất sớm, khi người bệnh chưa hề có sự cảm nhận gì về sự xuất hiện của khối u xơ. Thứ tiếp là do ý thức của chúng ta bắt đầu biết quan tâm đến sức khỏe của mình, kiểm tra sức khỏe định kỳ chứ không phải có bệnh mới đi khám.

Con người và môi trường sống luôn có ảnh hưởng đến nhau một cách rõ rệt. Chế độ làm việc nhiều áp lực, ăn uống đồ hộp, và trong các thực phẩm cũng như các sản phẩm làm đẹp của chị em thường có kèm vitamin E. Vai trò của vitamin E giúp cơ thể tăng trưởng và tăng sức đề kháng, chống lại sự o xy hoá tế bào. Chính sự tăng trưởng cơ thể do vitamin E trong các sản phẩm làm đẹp là một trong những nguyên nhân làm cho u xơ tử cung phát triển.

U xơ tử cung lành tính thường không nguy hiểm nhưng với khối u to sẽ gây chèn ép các cơ quan lân cận như gây tình trạng bị kích tiểu tiện, gây khó đại tiện, đau lưng, sẩy thai, đẻ non, vô sinh hoặc biến chứng băng huyết sau sinh.

Câu hỏi 8: Qua tìm hiểu tôi có thông tin rằng phụ nữ nếu tiếp xúc với ánh nắng mặt trờimỗi ngày khoảng 1 tiếng đồng hồ thì sẽ giảm được nguy cơ mắc bệnh u xơ tử cung, thông tin này liệu có chính xác và khoa học?

Trả lời:

Tác dụng của ánh nắng măt trời với con người và cây cỏ cũng như các động vật xung quanh ta thì báo chí đều đã đăng nhiều. Liều lượng vừa phải cho trẻ nhỏ lúc bình minh lên khoảng 15 phút mỗi ngày sẽ giúp cho các bé không bị còi xương, với người lớn khoảng 20 phút giúp bổ sung Vitamin D. Cũng có một số nghiên cứu đăng tải trên tạp chí của viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ về vai trò của vitamin D có thể làm giảm nguy cơ mắc u xơ tử cung ở phụ nữ. Ngày nay, do lối sống làm việc văn phòng ít tiếp xúc với ánh nắng sẽ gây hậu quả loãng xương. Ngoài ra, ánh nắng sẽ làm tăng cường miễn dịch cơ thể, tốt cho da, phòng ung thư, tăng cường sức khỏe. Khi ta tiếp xúc với ánh nắng ban mai, ta thường có cảm giác sảng khoái vui tươi trước một ngày mới. Vậy, cái gì cho ta cảm giác này, đó là do ánh nắng đã tác động đến cơ thể chúng ta làm tăng chuyển hoá, giảm chứng béo phì, giúp thận làm việc khỏe, tăng chức năng thải độc cho gan, giúp hệ tiêu hoá hoạt động tốt. Tóm lại, việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (tắm nắng) một cách khoa học là việc nên làm để phòng ngừa nhiều bệnh chứ không chỉ riêng cho một bệnh nào...

U xơ tử cung là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến ở phụ nữ. Vì thế, chủ đề về u xơ tử cung và công nghệ điều trị FUS MRI nhận được khá nhiều câu hỏi của khách hàng. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật ý kiến khách hàng và thông tin giải đáp của các Bác sĩ Bệnh viện đa khoa Bảo sơn 2 về chủ đề này.