Thai quá ngày dự kiến sinh - mẹ bầu cần xử trí như nào?

Chắc hẳn bất kỳ mẹ bầu nào cũng mong muốn được gặp con đúng lịch. Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng suôn sẻ bởi có lúc dù đã qua 9 tháng 10 ngày rồi mà mẹ vẫn chưa thấy xuất hiện dấu hiệu chuyển dạ. Tình trạng này tưởng chừng như bình thường nhưng thực tế lại gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của thai nhi.

1.    Ngày dự sinh là gì?

Ngày dự sinh là ngày mà bác sĩ dự đoán là em bé sẽ chào đời, được xác định dựa trên ngày đầu tiên trong chu kỳ kinh nguyệt cuối cùng của sản phụ. Ngày dự kiến sinh được xem như một hướng dẫn để kiểm tra quá trình mang thai và theo dõi sự phát triển của thai nhi. Thai quá ngày dự sinh có thể dẫn đến vấn đề sức khỏe ngiêm trọng ở thai nhi.

2.    Nguyên nhân gây ra tình trạng thai quá ngày:

Hiện tại thì chưa có một nguyên nhân nào được xác định gây ra hiện tượng thai quá ngày sinh. Nhưng dựa trên những biểu hiện lâm sàn có thể phát hiện những mẹ thường có nguy cơ sinh con già tháng.
Những người có tiền sử hộ sản gia đình ghi nhận số thai kỳ dài hơn bình thường (43 - 44 tuần):
- Những phụ nữ mắc bệnh béo phì.
- Thai phụ có 1 hoặc có vài vấn đề về nhau thai.
- Phụ nữ mang thai lần đầu hoặc mang thai là một bé trai.

Mẹ bầu nên lưu ý những biểu hiện bất thường trong thai kỳ

3.    Thai quá ngày dự sinh có nguy hiểm không?

Khi kết thúc tuần thai thứ 40, bước sang tuần thứ 41 là thời điểm thích hợp để thai nhi chào đời, vì đồng thời đây cũng là thời điểm thai bắt đầu già đi, các chức năng cung cấp dinh dưỡng và oxy cho thai nhi bắt đầu suy yếu. Vì vậy, thai càng lâu thì càng đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của thai nhi.
- Nguy cơ đối với thai nhi: Ảnh hưởng nhiều đến nhịp tim thai nhi, tổn thương hệ thần kinh, gây thiểu năng hệ thần kinh vận động, nguy cơ cao mắc các bệnh về đường hô hấp, sốt cao, nhiễm trùng, em bé chào đời bị suy dinh dưỡng, da dẻ nhăn nheo, sức đề kháng kém, thậm chí là tử vong…
- Nguy cơ đối mẹ bầu: thai nhi càng tiếp tục phát triển lớn thêm khiến bà bầu khó sinh do con to, từ đó bắt buộc phải mổ lấy thai; nước ối cạn dần khiến mẹ dễ bị cơn gò tử cung chèn ép dây rốn; sau sinh phải nằm viện nhiều ngày và dễ để lại nhiều biến chứng.
Ngoài ra, nếu mẹ không để ý đến thời gian chào đời của con mà cứ để mọi chuyện diễn ra tự nhiên thì thai nhi sẽ bị tử vong trong quá trình chuyển dạ. Nguyên nhân là do dây rốn bị chèn ép mỗi khi xuất hiện cơn gò tử cung dẫn đến suy thai.

4.    Cần làm gì khi thai quá ngày dự kiến sinh?

4.1.    Thực hiện các xét nghiệm cần thiết:
Khi mẹ bầu quá ngày dự kiến sinh chưa đến 1 tuần thì chưa cần phải xét nghiệm. Đến thời điểm thai nhi được 41 tuần tuổi, bác sĩ sẽ đề nghị thai phụ làm xét nghiệm để kiểm tra tình trạng thai.
Các xét nghiệm theo dõi khi thai quá ngày dự sinh gồm:
- Monitor theo dõi đáp ứng của thai nhi: Sử dụng máy monitor để theo dõi đáp ứng của thai nhi, giúp kiểm tra tình trạng sức khỏe của thai quá ngày dự sinh, đôi khi sẽ kết hợp với siêu âm.
- Thử nghiệm Non-stress Test: đo nhịp tim của thai nhi trong một khoảng thời gian thường là 20 phút. Kết quả được ghi nhận là có phản ứng (kết quả tốt) hoặc không có phản ứng (kết quả xấu). Kết quả xấu không kết luận được thai nhi không khỏe mạnh, cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác mới để chẩn đoán chính xác tình trạng thai quá ngày dự sinh.
- Trắc đồ sinh vật lý: là bảng trắc nghiệm liên quan đến theo dõi nhịp tim của thai nhi cũng như siêu âm thai. Xét nghiệm này xác định tình hình sức khỏe hiện tại của thai nhi dựa trên nhịp tim, hơi thở, chuyển động, trương lực cơ.
- Xét nghiệm CST: theo dõi đáp ứng của tim thai với các cơn gò tử cung. Bác sĩ sẽ tiêm hormone oxytocin vào cơ thể sản phụ qua đường tĩnh mạch để gây cơn co thắt cơ tử cung giống như khi đang sinh thật. Kết quả xét nghiệm giúp bác sĩ biết được tình hình sức khỏe của em bé như thế nào khi xuất hiện những cơn gò tử cung khi sinh.
4.2.    Biện pháp giục sinh:
Khi thai phụ quá ngày dự sinh mà vẫn chưa chuyển dạ, bác sĩ sẽ cân nhắc lựa chọn các phương pháp sau để giục sinh. Đó là:
- Lọc ối: Bác sĩ đeo găng tay, dùng ngón tay để tách màng ối ra khỏi thành tử cung.
- Phá vỡ túi nước ối: tạo một lỗ nhỏ trên túi nước ối để làm vỡ ối, qua đó kích thích chuyển dạ.
- Oxytocin: loại thuốc giúp tạo ra các cơn co thắt chuyển dạ, được tiêm theo đường tĩnh mạch vào cánh tay thai phụ. Liều lượng có thể tăng dần theo thời gian nhưng phải theo dõi cẩn thận.
- Các chất tương tự Prostaglandin: những loại thuốc này được đặt trong âm đạo để làm chín muồi cổ tử cung.
Làm giãn nở cổ tử cung: Bác sĩ đặt ống thông có gắn 1 quả bong bóng rất nhỏ vào cuối cổ tử cung của thai phụ. Sau đó, nước được bơm vào quả bóng đến khi căng, nó gây ra tác động áp lực giúp cổ tử cung mở ra và khơi mào quá trình chuyển dạ.
Những phương pháp giục sinh này có thẻ gây ra một số rủi ro cho mẹ và em bé như: thay đổi nhịp tim thai, co bóp tử cung quá mạnh, nhiễm trùng,...

Mẹ bầu cần tìm hiểu kỹ các phương thức sinh khi thai quá ngày dự kiến sinh

5.    Mẹ nên làm gì khi thai quá ngày dự sinh:

Khi thấy ngày dự sinh đã qua khoảng 1 tuần thì tốt nhất mẹ nên báo ngay cho bác sĩ để được khám và theo dõi kỹ càng hơn. Nếu là lỗi sai về tính ngày dự sinh thì không sao nhưng nếu thực sự là quá ngày thì mẹ sẽ được chỉ định nhập viện để quan sát và có thể là phải mổ đẻ để đảm bảo an toàn.
Theo đó, bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp kích thích chuyển dạ bằng cách tiêm thuốc oxytocin qua đường tĩnh mạch để gây ra những cơn co nhân tạo. Tiếp theo sẽ đặt một viên thuốc vào âm đạo để làm mềm tử cung và bắt đầu chuyển dạ. Tuy nhiên, trường hợp mổ đẻ chỉ được diễn ra khi bác sĩ đã sử dụng mọi thủ thuật vẫn không có dấu hiệu chuyển dạ và nhịp tim thai nhi bình thường. Ngoài ra, khi thấy dến ngày dự sinh mà vẫn chưa có dấu hiệu gì thì mẹ hãy áp dụng một số mẹo kích thích dấu hiệu chuyển dạ như:
- Ăn cay theo sức chịu đựng của bản thân
- Ăn dứa: Dứa có nhiều enzyme Bromelain giúp kích thích và làm mềm tử cung
- Quan hệ: trong tinh trùng có một số chất giúp làm mềm tử cung và Oxytocin có tác dụng làm tăng các cơn co, nhưng lưu ý không nên quan hệ khi đã vỡ ối vì có thể gây nhiễm trùng ối.
- Kích thích vùng ngực: dùng bàn tay xoa tròn lên núm vú và quầng vú (khoảng 3 lần/ngày, mỗi lần khoảng 1 giờ) sẽ giúp sản sinh oxytocin kích thích thai nhi chào đời.
- Đi bộ: cách này giúp em bé di chuyển dần xuống gần tử cung của mẹ nhanh hơn.
Khi thai quá ngày dự sinh mà vẫn chưa chuyển dạ, mẹ bầu nên sớm tới khám tại các cơ sở y tế để được các bác sỹ sản khoa có kinh nghiệm chẩn đoán, đưa ra biện pháp can thiệp phù hợp. Với mong muốn được đồng hành cùng các mẹ trong suốt quá trình mang thai và sinh con, đồng thời mang tới cho các mẹ những dịch vụ tiện ích từ hệ thống y tế đẳng cấp đậm phong cách Hàn Quốc.

Để được tư vấn và đăng ký gói dịch vụ Thai sản trọn gói tại bệnh viện đa khoa Bảo Sơn, mẹ bầu vui lòng gọi tới Tổng đài 1900 599 858 hoặc Hotline 091 585 0770 để được tư vấn miễn phí.
>>>> xem thêm:
siêu âm thai 
viêm phụ khoa khi mang thai