[ SỎI ỐNG MẬT CHỦ ] Nguyên nhân, Triệu chứng & Cách điều trị

Hiện nay, khoảng 80% dân số nước ta mắc bệnh sỏi ống mật chủ hay còn gọi là sỏi đường mật. Mặc dù là căn bệnh khá phổ biến nhưng nếu không được điều trị kịp thời,  bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như gây tắc mật, gây viêm, chảy máu đường mật, viêm tụy cấp….

Bệnh sỏi ống mật chủ là gì?

Sỏi ống mật chủ là sỏi nằm trong đường dẫn mật (ống mật chủ) nên còn được gọi là sỏi đường mật. Ống mật chủ là ống dẫn dịch mật trực tiếp từ gan xuống tá tràng để hỗ trợ tiêu hóa thức ăn. Trong quá trình dịch mật chảy từ gan xuống tá tràng thì sẽ có khoảng 5% dịch mật được đổ vào túi mật và dự trữ ở đó.

Ống mật chủ là ống dẫn dịch mật trực tiếp từ gan hay từ túi mật xuống ống tiêu hóa để hỗ trợ tiêu hóa các chất béo. Do vậy, nó rất quan trọng trong việc lưu thông dịch mật. Nếu xuất hiện sỏi ở ống mật chủ sẽ làm giảm dịch mật xuống ruột non, gây đầy chướng, chậm tiêu. Kích thước sỏi lớn sẽ gây tắc nghẽn đường mật, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng người bệnh như viêm túi mật, viêm đường mật, viêm tụy cấp…

 
Sỏi ống mật chủ có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh

Nguyên nhân hình thành sỏi ống mật chủ

Sỏi ống mật chủ thường phát sinh qua ba con đường chính:

• Sỏi ống mật chủ nguyên phát, thường là sỏi sắc tố, nghĩa là sỏi tích tụ và hình thành ngay trong đường ống mật.
• Sỏi từ túi mật di chuyển vào ống mật chủ hay sỏi cholesterol.
• Sỏi từ hệ thống đường mật trong gan rớt xuống ống mật.

Ngoài ra, sự chênh lệch hoặc rối loạn các thành phần trong dịch mật cũng là nguyên nhân gây ra sỏi ống mật chủ. Chẳng hạn như quá nhiều cholesterol, billiburin hoặc các muối mật. Một số bệnh khác làm ảnh hưởng đến chức năng của các tế bào gan cũng có thể gây nên sỏi ống mật chủ, do gan tổn thương làm giảm chất lượng dịch mật và dễ dàng lắng đọng hình thành sỏi.

Các triệu chứng của sỏi ống mật chủ

Đau vùng hạ sườn phải:

Thường đau lăn lộn, phải chổng mông lên cho đỡ đau.

Đau lan lên vai phải hay lan ra sau lưng.

Sau ăn càng đau hơn (do kích thích co bóp đường mật)

Cơn đau kéo dài có khi đến 1-2 giờ.

Sốt.

Sẩy ra đồng thời hoặc vài giờ sau khi đau.

Sốt cao 39-40 độ kèm theo r t run và vã mồ hôi.

Vàng da, vàng niêm mạc mắt.

Là triệu chứng xuất hiện muộn hơn, lúc đầu chỉ vàng nhẹ ở niêm mạc mắt , sau vàng tăng dần, đến vàng cả ở da, vàng thẫm. Cả ba triệu chứng đau, sốt, vàng da diễn ra theo trình tự thời gian là đặc điểm đặc trưng của sỏi ống mật chủ. 

Các triệu chứng khác: 

Nôn, đi kèm đau, nước tiểu ít và sậm màu, ngứa ngoài da do lắng đọng muối mật.

Các phương pháp xét nghiệm bệnh sỏi ống mật chủ

Các kỹ thuật xét nghiệm hình ảnh  để kiểm tra xem trong ống mật có sỏi hay không nấu bệnh nhân có các triệu chứng như trên:

Siêu âm bụng (TUS);

Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) phần bụng;

Siêu âm qua ngã nội soi (EUS);

Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP): chụp cộng hưởng từ mật tụy (MRCP);

Chụp đường mật xuyên gan qua da (PTCA).

Các phương pháp dùng để điều trị bệnh sỏi ống mật chủ:

Phẫu thuật cắt bỏ túi mật và loại bỏ sỏi: ERCP và thủ thuật mở cơ thắt – một phương pháp phẫu thuật cắt các cơ trong ống mật chủ để sỏi thoát ra ngoài hoặc loại bỏ sỏi.

Lối sống sinh hoạt lành mạnh giúp phòng tránh sỏi ống mật chủ

• Để giữ cho cơ thể khỏe mạnh và có thể phòng tránh được sỏi ống mật chủ, chúng ta nên cố gắng giữ được lối sống sinh hoạt lành mạnh:
• Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh;
• Ăn thực phẩm giàu chất xơ;
• Tránh các thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa (axit béo chuyển hóa).

Trên đây là một số thông tin hữu ích về căn bệnh sỏi mật ống chủ. Nếu bạn đang có các dấu hiệu trên và đang nghi ngờ mắc bệnh sỏi mật, bạn có thể liên hệ ngay Bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn theo số Hotline 091 585 0770 để đặt lịch thăm khám và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ lâu năm nhiều kinh nghiệm.